Prawo Republiki Litewskiej przewiduje kilka podstawowych form prawnych, którymi przedsiębiorcy mogą zorganizować swoją działalność. Te formy obejmują:

  • Przedsiębiorstwo jednoosobowe (lt. Individuali įmonė)
  • Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (lt. Uždaroji akcinė bendrovė)
  • Spółkę akcyjną (lt. Akcinė bendrovė)
  • Instytucję publiczną (lt. Viešoji įstaiga)
  • Spółdzielnię (lt. Mažoji bendrija)
  • Spółdzielnie rolnicze i kooperatywy (lt. Žemės ūkio ir kooperativinės bendrovės)

Każda z tych form ma swoje unikalne uregulowania, zalety i wady, odpowiadające różnym potrzebom i celom biznesowym.

Przedsiębiorstwo jednoosobowe (lt.IĮ) jest atrakcyjną formą biznesu dla tych, którzy chcą prowadzić swoją działalność samodzielnie, bez dużego ryzyka finansowego. Jego założenie nie wymaga dużego początkowego kapitału i może być dokonane przez jedną osobę. Ta forma biznesu zapewnia elastyczność w podejmowaniu decyzji i łatwość prowadzenia księgowości. Jednak ważne jest, aby zwrócić uwagę na nieograniczoną odpowiedzialność cywilną, co oznacza, że właściciel odpowiada za zobowiązania firmy swoim majątkiem. Oceniając ryzyko finansowe i planując działalność, przedsiębiorstwo jednoosobowe może być skuteczną i efektywną formą biznesu.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (lt. UAB) to podmiot prawny, w którym zobowiązania firmy są zabezpieczone tylko majątkiem firmy, a nie majątkiem osobistym akcjonariuszy. Jest to odpowiednia forma biznesu dla tych, którzy chcą prowadzić działalność o większym ryzyku lub świadczyć usługi. Do jej założenia wymagany jest początkowy kapitał zakładowy (1 000 EUR), a decyzje podejmowane są przez głosowanie wszystkich akcjonariuszy. UAB może emitować nowe akcje i korzystać z ulg podatkowych. Jednak wada to początkowy kapitał i bardziej skomplikowane wypłaty środków. Dlatego UAB jest atrakcyjną formą biznesu z pewnymi zaletami i wadami, które warto rozważyć, biorąc pod uwagę potrzeby i cele biznesowe.

Spółka akcyjna (lt. AB) charakteryzuje się ograniczoną odpowiedzialnością cywilną i oddzielnym majątkiem, a decyzje podejmowane są większością głosów akcjonariuszy. Różnica między UAB a AB polega na tym, że akcje mogą być sprzedawane publicznie, więc akcjonariuszami mogą być dowolne osoby lub nawet państwo. Zalety AB obejmują możliwość pozyskania środków z publicznej emisji akcji i ograniczone ryzyko majątkowe. Jednak wymagany jest wysoki początkowy kapitał zakładowy (25 000 EUR), a duża liczba akcjonariuszy może stanowić trudność w podejmowaniu decyzji. Skomplikowana procedura finansowa i dłuższy czas rozliczenia dywidend również stanowią wyzwanie dla AB.

Instytucja publiczna (lt. VŠĮ) to podmiot prawny, którego celem jest zaspokajanie interesów publicznych, zazwyczaj nie dążący do osiągania zysku. Zalety obejmują ograniczoną odpowiedzialność cywilną, elastyczny kapitał statutowy i możliwość uzyskania wsparcia finansowego. Jednak wady to ograniczona możliwość uzyskania zysku przez udziałowców i niemożność zmiany zasad działalności po utworzeniu. Dlatego instytucje publiczne są istotne i korzystne dla zaspokajania potrzeb społecznych, ale z pewnymi ograniczeniami.

Mała spółdzielnia (lt. MB) to najnowsza forma prawna o ograniczonej odpowiedzialności cywilnej, pozwalająca na założenie firmy przez 1-10 osób. Zapewnia elastyczność w procesie zakładania firmy, umożliwia działalność w różnych dziedzinach i nie wymaga minimalnego kapitału zakładowego. Jednak MB ma ograniczoną liczbę założycieli, a procedura podatkowa i podejmowanie decyzji mogą być bardziej skomplikowane. Niemniej jednak MB oferuje możliwość rozpoczęcia działalności z mniejszymi początkowymi zasobami.

Ostateczny wybór zależy od różnych czynników, w tym od charakteru działalności, celów i tolerancji na ryzyko. Niemniej jednak prawo daje przedsiębiorcom możliwość wyboru spośród wielu form, co pozwala odpowiednio dostosować organizację do swoich unikalnych potrzeb i warunków. Ważne jest dokładne rozważenie zalet i wad każdej formy, aby dokonać najlepszego wyboru dla rozwoju biznesu.

 

Różnice między UAB a MB:

  • Kapitał początkowy: Dla założenia Spółki z Ograniczoną Odpowiedzialnością (UAB) wymagany jest kapitał początkowy nie mniejszy niż 1000 euro. Natomiast dla Małej Spółdzielni (MB) nie jest konieczne posiadanie kapitału początkowego (może być nawet 1 euro).
  • Liczba członków: Liczba członków MB jest ograniczona do 10 osób, podczas gdy UAB może mieć nawet 249 członków.
  • Stosunki pracy: Ustawa o Małych Spółdzielniach obowiązkowo określa, że z zarządcą nie można zawrzeć umowy o pracę, a zawierana jest tylko umowa cywilna. Umowę z wybranym zarządcą podpisują członkowie małych spółdzielni. Ponadto, każdy z członków MB może swobodnie przenieść lub sprzedać swoje członkostwo innej osobie. W przypadku UAB konieczne jest zawarcie umowy o pracę z dyrektorem.
  • Zakres działalności biznesowej: UAB może prowadzić różne działalności handlowe, podczas gdy MB może mieć ograniczony charakter prawny. Oznacza to, że MB może być przeznaczone dla określonego celu biznesowego.
  • Forma prawna i procedury administracyjne: UAB jest ściśle regulowaną formą prawną z jasno określoną strukturą administracyjną. W przeciwieństwie do tego, MB jest bardziej elastyczna i mniej regulowana, co pozwala członkom na większą swobodę i mniejsze koszty administracyjne.
  • Opodatkowanie: UAB może korzystać z ulg podatkowych, jeśli spełnia określone warunki, np. niskie zyski lub liczba pracowników. MB może być korzystna, jeśli skala działalności nie jest duża, ponieważ pozwala uniknąć rygorystycznych wymagań dotyczących rachunkowości i systemu podatkowego opartego na dochodach.

Omawiając podobieństwa i różnice między UAB a MB, ważne jest wzięcie pod uwagę indywidualnych potrzeb i celów biznesowych w celu wyboru odpowiedniej formy prawnej.